انواع ال ای دی را بهتر بشناسید! (روش کار + کاربردها)

صنعت روشنایی در سال‌های اخیر به سمت ساخت انواع مختلف چراغ و تجهیزات نورپردازی فضای داخلی و بیرونی پرداخته است. تنوع لامپ‌ها و تجهیزات روشنایی با در نظر گرفتن کارآیی و بهینه سازی مصرف انرژی از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. در این مقاله قصد داریم به بررسی انواع ال ای دی و ویژگی منحصر به هر مورد خواهیم پرداخت. با ما تا انتهای این متن همراه باشید.

ال ای دیLED چیست؟

ال ای دی، مخفف کلمه Diode Light Emitted یا دیود ساطع کننده نور است. دیودهای ساطع‌ کننده نور، در حقیقت جزئی از خانواده‌ دیودها هستند که زیر گروه نیمه هادی‌ها محسوب می‌شوند. ویژگی متمایز کننده این ابزار روشنایی نسبت به دیگر نمونه‌های مشابه، این است که با عبور جریان از آن مقداری انرژی به صورت نور ساطع خواهد شد.

انواع ال ای دی را بشناسید

در گذشته تنها سه نوع نور آبی، سبز و قرمز در انواع لامپ ال ای دی تولید می‌شده است؛ اما امروز با رنگ‌های متنوعی از جمله فرا بنفش، بنفش، آبی، آبی سبز، سبز، سبز زرد، زرد، نارنجی، قرمز، قرمز تیره، مادون قرمز، سفید (خنک، گرم، طبیعی و…) و آر جی بی RGB تولید و به بازار عرضه می‌شوند. در ادامه به بررسی انواع لامپ LED خواهیم پرداخت.

مزایای  ال ای دی ها را می توان این‌گونه بیان کرد:

1. مقدار نور بیشتر
2. ولتاژ راه‌اندازی به مراتب پایین
3. مقرون به صرفه بودن
4. قابلیت مونتاژ با دستگاه SMT در برخی از ال ای دی‌ها

پاور Power LED

این مورد از انواع لامپ ال ای دی، به تولیداتی اطلاق می‌شود که توان مصرفی و روشنایی بالایی دارند. توان مصرفی این LED عموما از 0.5 وات بیشتر است. باید توجه داشته باشیم هر ال ای دی که توان نوری بالاتری را نسبت به میزان حرارت تولیدی ارائه می‌دهد، از بازدهی و کیفیت بیشتری برخوردار است و به مراتب گران‌تر محسوب می‌شود. میانگین توان ال ای دی پاور، از 0.5 وات آغاز می‌شود و تا 250 وات به فروش می‌رسد. بیشترین مورد مصرف این ال ای دی‌ها، در قاب هالوژن و روشنایی موضعی است.

از معایب این دسته از ال ای دی ها می توان به تولید حرارت بالا توسط آنها اشاره کرد. این موضوع نیازمند استفاده از هیت سینک (خنک کننده) است که در انواع مختلف برای مصارف گوناگون در بازار عرضه می‌شوند.

دی آی پی DIP LED

اولین موردی با آوردن نام این نوع از انواع ال ای دی به ذهن می‌رسد، لامپ‌های ال ای دی 5 میلی متری دی آی پی است. ال ای دی‌ های DIP از قدیمی‌ترین و شناخته‌ شده‌ترین انواع این ابزار روشنایی به شمار می‌آیند. DIP LED را در بازار ایران به نام 5 میلی متری، کلاهی، اووال و … یافت.

ساختار این لامپ از یک پکیج پلاستیکی کپسول مانند تشکیل شده است و درون آن یک چیپ لامپ ال ای دی وجود دارد که دو پایه بلند فلزی به عنوان اتصال از آن خارج شده است. در برخی از این این موارد، می‌توان یک برجستگی پلاستیکی اضافه که کار یک لنز ساده را انجام می‌دهد را مشاهده کرد.

اس ام دی SMD LED

SMD مخفف Surface Mounted Device است و در اصطلاح به تکنولوژی در ساخت محصولات الکترونیکی اطلاق می‌شود. این نمونه از انواع لامپ LED، برخلاف قطعات DIP، بر پایه لحیم کاری بدون استفاده از سوراخ بر روی بُرد مدارچاپی بنا شده است. تکنولوژی به کار رفته در ساخت SMD در LED ال ای دی‌ها کاربرد فراوانی دارد، به گونه‌ای که اکثر قطعات ال ای دی مورد استفاده در موارد روشنایی و نورپردازی بر پایه‌‌ی این تکنولوژی ساخته شده‌اند.

اگر بخواهیم به مزایای استفاده از این مورد از انواع لامپ ال ای دی بپردازیم، می‌توانیم بگوییم بهبود کیفیت ساخت این لامپ، به بالا بردن توان و طول عمر این محصول منجر شده است. این تولیدات دارای دو یا چند پایه برای لحیم کاری، به انضمام یک پد مخصوص برای انتقال حرارت هستند. به طور معمول جنس این پد از جنس مس با کیفیت است، ال ای دی‌هایی که فاقد مس مرغوب یا فلزات مناسب‌تر هستند در انتقال حرارت به مشکل خواهند خورد و طول عمر محصول کاهش خواهد یافت. از دیگر مزایای این نوع LED می توان به فشار نوری بالا و کیفیت نور زیاد آن اشاره کرد که با توجه به میزان مصرف انرژی متناسب، روشنایی مورد نیاز را تأمین می کند.

سی او بی COB LED

نام این مدل مخفف Chips On Board به معنای چیپ یا تراشه‌های روی بُرد است. در فرآیند تولید این منبع روشنایی با فناوری جدید، تعدادی چیپ SMD به صورت یک دست ومرتب بر روی یک بُرد PCB و ماژول نصب می‌شود و یک چیپ سی او بی واحد تشکیل می‌دهد. بصورتی که در هنگام روشن شدن به صورت یک پنل واحد روشن دیده می‌شوند.

لامپ های ال ای دی به طور کلی در سایز و ابعاد کوچکی، نور فوق العاده زیادی را از خود ساطع می‌کنند. این ویژگی باعث می‌شود که نور لامپ های ال ای دی به نسبت منابع نوری گذشته همچون لامپ‌های فلورسنت، دارای درخشندگی بیشتری باشد. البته همانطور که به ذهن شما هم نقش بسته است، این ویژگی می‌تواند باعث آزار بصری مخاطب شود و ناخوشایند باشد؛ اما این مورد نیز دارای راهکار است:

قرار دادن ال ای دی درون یک پوشش پخش کننده نور به نام دیفیوزر. اما نکته‌ای که وجود دارد این است که لامپ‌های سی او بی این مشکل را ندارند!

تولیدات COB در مقایسه با SMDها میزان کمتری در سطح قرار می گیرند و به همین دلیل زاویه پرتو کمتری را ایجاد می کنند، همین مسئله باعث می شود این مدل چراغ‌ها خیرگی کمتری را به وجود بیاورند.

ام سی او بی MCOB LED

نام این نمونه از انواع ال ای دی multiple-cups/chips on board به معنای چیپ (تراشه/جام‌ها) بر روی بُرد است و در فناوری سی او بی، تعدادی لامپ LED به صورت تراشه بر روی یک بُرد PCB و ماژول سوار می‌شوند. به گونه‌ای که این محصول در زمان روشن شدن، به صورت یک پنل روشن دیده می‌شوند. در فناوری به کار رفته در تولید MCOB، به جای یک بُرد واحد و یک ماده فسفرسان، از چند بُرد یا یک بُرد با چند قسمت استفاده می‌شود که هر کدام از این قسمت‌ها نقش یک لامپ سی او بی را ایفا می‌کنند. مجموع آن‌ها تشکیل یک لامپ ام سی او بی MCOB با توان بالاتر را می‌دهد.

تفاوت ال ای دی COB و MCOB

این نمونه نیز همانطور که از تشابه نام آن بر می‌آید، مشخصات مشابهی با لامپ‌های سی او بی دارد. تفاوت این دو نمونه در این است که ام سی او بی در توان‌های پایین بهتر عمل می‌کنند و می‌توان گفت از بازدهی نوری بیشتری نسبت به لامپ‌های سی او بی برخوردار هستند.

امروزه پروژکتورهای ال ای دی (flood lights) عموما با انواع SMD و COB و MCOB تولید می شوند که بیشترین بازدهی را نسبت به مصرف داشته باشند. نکته مهم در این نوع چراغ‌ها نوع لنز و درایور آن می باشد.

ال ای دی رشد گیاه

محیط زیست و اهمیت آن از مواردی است که در تولید لامپ‌های ال ای دی به آن توجه ویژه‌ای شده است. مهمترین مورد آن را می‌توان کمتر شدن تبدیل انرژی الکتریکی به انرژی حرارتی دانست. همچنین می‌توان گفت ال ای دی هایی با نام Grow LED تولید شده‌اند که فول اسپکتروم و ترکیب دو طول موج قرمز و آبی هستند و برای رشد گل و گیاه مفید و مؤثر هستند.

چراغ ال ای دی رشد گیاه به منظور تسریع و بهبود رشد گیاه، دو رنگ قرمز و آبی تولید می‌کند. هر چقدر میزان آبی آن بیشتر باشد برای رشد سبزیجات و در صورت زیاد بودن رنگ قرمز، مناسب برای رشد گل خواهد بود. با نورپردازی ویژه رشد گل و گیاه می توانید به راحتی گل بکارید و از برداشت گل های مرغوب لذت ببرید!

نئون LED

این محصولات از جنس پلاستیک هستند و انعطاف پذیری بسیار خوبی دارند. از مزایای Neon LED می‌توان به نصب با شکل دلخواه اشاره کرد. بیشترین کاربرد آن در صنعت تابلو سازی است و مصارف تزئینی و نورپردازی دارد.

ال ای دی بلوکی

در تولید این محصول از چند ال ای دی پاور یا ال ای دی دارای اس ام دی به شکل بلوک و در ردیف‌های چندتایی در کنار هم استفاده شده است. محصولات بلوکی با رنگ‌های مختلفی تولید می‌شوند که می‌توانید با توجه به کاربرد مورد خود، برای انتخاب آنها اقدام کنید. از این محصول در مواردی مانند دکوراسیون منزل، ساخت تابلوی چلنیوم، پشت لوگوی مغازه‌ها و فروشگاه‌ها و… مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ریسه نوری (ریسه شلنگی)

ریسه نوری یا ریسه شلنگی ریسه‌هایی هستند که در آنها تراشه‌های ال ای دی یا SMD با فاصله‌ای یکسان، مشخص و موازی روی PCB نرم قرار می‌گیرد. این محصول بصورت متری عرضه می‌شود و تعداد چیپ LED استفاده شده در آن می‌تواند بین 65 تا 185 عدد متغیر باشد. از این محصول می توان برای نورپردازی داخلی و نما، نور مکمل، نورپردازی همگام و روشنایی در فضای آزاد استفاده کرد. توجه داشته باشید کاربرد اصلی ریسه‌های نوری به عنوان نور مکمل و یا نورپردازی است و به عنوان منبع نور اصلی پیشنهاد نمی‌شود.

با دانش کافی خرید کنید!

در این مقاله سعی کردیم به معرفی انواع ال ای دی و کاربرد و ویژگی‌های آن بپردازیم. موارد یاد شده و توجه به آنها می‌تواند یاری دهنده شما برای انتخاب بهترین مورد مصرفی باشد. بخاطر داشته باشید که لامپ‌های ال ای دی با توجه به فرآیند ساخت، در مقایسه با نمونه های فلورسنت و قدیمی علاوه بر صرفه اقتصادی، اتلاف انرژی کمتری دارند و به اصطلاح دوست‌دار محیط زیست به شمار می‌روند.